Türkiye'de Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi

Türkiye'deki yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi ile ilgili usul hakkında

Tanıma süreci, Türk milletlerarası özel hukuku (MÖHUK) hükümlerine uygun olarak belirlenmiş bir usule tabidir. MÖHUK madde 58'e göre, tenfizin aksine tanımada sözleşmeye dayalı, yasal veya fiili karşılıklılık (mütekabiliyet) şartı aranmaz. Bu, MÖHUK madde 54(1a)'da belirtilen mütekabiliyet şartı ve yabancı mahkemenin belirli usul şartlarına uyulmasından MÖHUK madde 58(1) uyarınca feragat edilebileceği anlamına gelmektedir. Bu sayede, tanıma sürecinin gereksiz yere uzatılmaması ve ilgili taraflar için işlemlerin daha hızlı ve daha az külfetli hâle getirilmesi amaçlanmaktadır.

Ancak kesinleşmiş diğer (icrai hükümler içeren) yabancı mahkeme kararlarının Türkiye'de tenfizi ise daha farklı bir usule tabidir. Bu durumda, yabancı mahkeme kararının, öncelikle MÖHUK madde 54'te öngörüldüğü üzere yetkili Türk mahkemesince verilmiş bir tenfiz kararı ile tanınması gerekmektedir. Ancak bu tenfiz kararı ile karar Türkiye'de fiilen icra edilebilir.

Türkiye'de tanıma ve tenfiz için gerekli belgeler

Yabancı bir mahkeme kararının Türkiye'de tanınması için birtakım hukuki gereklilikler yerine getirilmelidir. İlk olarak, yabancı mahkeme kararının nihai olduğunu ve dolayısıyla yasal olarak kesin olduğunu gösterir bir “ kesinleşme ” şerhi alınmalıdır. Bunun dışında, nihai kararın bir apostille onaylanmış olması gerekmektedir. Apostil, kararın gerçekliğini teyit eden ve ülkeler arasındaki uluslararası hukuki işlemlerde kullanılan, uluslararası bir belge onay sistemidir.

Apostil şerhi alındıktan sonra kararın yeminli tercüman tarafından Türkçeye çevrilmesi ve noter tarafından onaylanması gerekmektedir. Bu çevirilerin yeminli tercümanlarımız tarafından kendi bünyemizde yapılmasını öneriyoruz. Böylece hem çeviri süreciyle kendiniz ilgilenmek zorunda kalmazsınız hem de doğru bir çevirinin yapılıp yapılmadığı konusunda şüpheniz oluşmaz.

Bir diğer önemli husus da tanıma ve tenfiz işlemleri için gerekli olan vekâletnamenin hazırlanmasıdır. Bu vekâletname hem konsoloslukta hem de noterde düzenlenebilir.

Bu konuda önemle belirtmek isteriz ki Türk konsolosluğu, sadece Türk vatandaşları için vekâletname düzenleyebilir. Diğer ülke vatandaşlarının Türkiye’de geçerli bir vekâletname alabilmesi için bunun yurt dışındaki noterler tarafından hazırlanması, onaylatılması ve apostil şerhi konulması gerekmektedir.

Kısacası, tanıma ve tenfiz ile ilgili işlemlerin başlatılabilmesi için aşağıdaki belgelere ihtiyaç duyulmaktadır:

• Yabancı mahkeme kararının 'kesinleşme' şehri ile birlikte aslının bir örneği,
• Apostil şerhi,
• Kararın noter onaylı Türkçe tercümesi,
• Bir vekâletname.